De dag voor…

…het Griekse referendum. Uit historisch oogpunt zijn dit interessante tijden. Totdat je er zelf middenin zit. Afgelopen week werd ik met de dag nerveuzer en het over en weer spel tussen de EU/IMF en Griekenland met de dag harder. Wat kan ik er aan veranderen? Wij kunnen niet stemmen. We volgen het laatste nieuws en we praten er vooral heel veel over. Met vrienden, met de buren en een heel klein beetje met de gasten. Ze zijn wel op vakantie dus laten we het leuk houden.

De afgelopen week, met het sluiten van de banken, werd de situatie toch wat penibeler. Niet voor de gasten wel voor de Grieken. Onze buurvrouw kon bijvoorbeeld pas woensdagochtend 120 euro, het maximum, ophalen bij de bank in Chora. Dan is ze afhankelijk van een lift, die heeft ze gekregen van buitenlanders zoals ze mij vertelde,  want een taxi kost heen- en weer 35 euro. Dan blijft er weinig over van deze 120 euro. En daar moet ze het nog wel een tijd mee uitzingen. Haar medicijnen zijn al gehalveerd want de voorraad bij de apotheek is beperkt. In de supermarkten was het afgelopen week, en nog steeds, een giga drukte. Is men serieus aan het hamsteren? Wat te doen een Ja of een Nee, is het gesprek van de dag en overal zie je en hoor je groepjes Grieken hierover discussiëren. “En als ik van mijn land hou dan zeg ik nee” , aldus een Griekse vriendin van ons. Pure emotie.

Uit peilingen zijn er steeds meer Grieken die Ja zeggen tegen het EU plan. De persoonlijke situatie, geen geld, geen medicijnen, geen benzine, wordt nu zo echt en komt zo dichtbij  dat men vreest voor de dag dat met een Nee de EU echt zegt: “Tot ziens Griekenland, en bedankt, als EU zijn we samen sterker uit deze strijd gekomen, die schuld is maar een klein verlies op onze balans, en jullie Grieken red jezelf nu maar.” Wat is dán het plan van Syriza. Is er een plan? Ik wacht al sinds 25 januari, toen er nog hoop was, op een perfect hervormingsplan van hen. Niets tot op de dag van vandaag. Alleen de EU heeft plannen ingeleverd en daar weet iedereen inmiddels de uitslag van: Oxi! Afgekeurd door de Griekse regering.

En het begon allemaal afgelopen december met de presidentsverkiezingen, waarbij het Griekse parlement het niet eens werd over de naar voren geschoven kandidaten. Tijd voor nieuwe verkiezingen! En dat, waar de Grieken vijf jaar lang voor hebben krom gelegen is de afgelopen vijf maanden volledig om zeep geholpen door de huidige regering. De economie holt als een gek achteruit, nog meer (jonge) mensen verlaten het land en de gepensioneerden blijven over. Vandaar dat Griekenland de hoogste groep 65 plussers heeft in de EU. Meer dan 20%!

Dat die veel te grote schuld als een molensteen om de Griekse nekken hangt, en dus ook de onze, is bekend en daar kun je niet tegenop hervormen. Maar ik ben er van overtuigd dat er bij goed gedrag  schuldvermindering komt. Als er nu een paar jaar lang een stijgende lijn in de Griekse economie zit, en die was er in 2014 voor het eerst, dan is er in alle redelijkheid te praten met de ‘creditors’. Menselijkheid boven alles. Totdat het te benauwd wordt en dan gaat iedereen ineens heel erg voor zichzelf. Het overlevingsinstinct begint in werking te treden. Dat zie ik hier de afgelopen dagen, en voel ik bij mijzelf, voor mijn ogen gebeuren. En bij de leider van Syriza, bij Tsipras. Hij vecht als een leeuw voor zijn eigen gelijk en begint steeds harder om zich heen te roepen en nonsens te verkondigen. Dát vind ik een belediging voor het Griekse volk. Ik ben ook voor een democratie en tegen chantage maar ik ben het volledig oneens met zijn manier van aanpak. De grootste rotstreek was het uitroepen van het referendum. Wat een laffe daad. Iedereen al maandenlang gouden bergen beloven en er zelf bovenop blijven zitten. Nou ja met Varoufakis dat dan weer wel. Maandenlang heeft hij de Grieken verder weg laten zinken en dan nu op het allerlaatste moment, als een groot deel van de Grieken het water aan de lippen staat, wederom roepen: “ik ga jullie redden”. De Griek die zo ver heen is denkt maar een ding: “Erger dan dit wordt het niet, laat dan iedereen maar in diepe armoede leven”.

De motieven van Tsipras zijn mij onduidelijk. Gezien zijn communistische achtergrond is het beslist geen hallelujah om een toekomst met hem vol vertrouwen tegemoet te zien. En zoals een Griekse kennis van ons hier zei: “Die man heeft zijn leven lang nog nooit gewerkt”, lees een eigen bedrijf gehad waarbij je 12 uur per dag en 7 dagen in de week werkt, dat is ook De Griek, dat is zijn leven. Las ik onlangs niet ergens dat de Griek de meeste werkuren per week maakt van de hele EU? Dat geloof ik meteen. Dat men hier en daar hulp nodig heeft om het land op te bouwen staat voor mij eveneens als een paal boven water. “Griekenland moet vooral zichzelf blijven maar een beetje meer van jullie westerse werkwijze overnemen”, aldus een Griekse kennis tegen ons.

Ik zeg Ja en ben vóór een hervormingsplan én leven in een democratische land. Of  dat plan nu van de EU of van de Grieken komt maakt mij niet uit want werken kunnen en willen de Grieken best. Zonder een plan belanden wij in een nog diepere put.

Anita