Een week na de grote brand op Kythira

 

Door de enorme aanloop van buren, vrienden, bekenden én de hoeveelheid werk kwam ik er niet aan toe om over de grote brand op Kythira te schrijven. De eerste dagen kon ik het emotioneel trouwens ook niet aan…toch vind ik dat ik er iets over moet vertellen. Het verbrande landschap, en heel enkel de geur van rook, houdt de herinnering aan de nachtmerrie van het eerste weekend in augustus nog levendig. Het begon als een ogenschijnlijk onschuldig brandje naast het ziekenhuis, het vermoeden is van een weggegooide sigaret, en is volledig door iedereen onderschat. Het vuur groeide in een uur tijd uit tot een verwoestende en loeiende brand van vrijdagochtend tot maandagochtend. Letterlijk aangevuurd door de sterke noordoosten wind. Dat de wind af en toe een beetje van richting veranderde was het verraderlijke. De vlammenzee trok bijna zigzaggend het eiland over.

 

Een week na de grote brand op Kythira
Een week na de grote brand op Kythira

 

Toen het vuur op die vrijdagochtend bij ons huis aankwam was dit nog maar het begin. Dat ons huis bewaard is gebleven kwam vooral door Albert, die ene dappere brandweerman en Jiannis onze aannemer. Die laatste had iedere order van de brandweermannen genegeerd, was uit zijn auto gesprongen en kwam op een drafje naar ons huis gehold. Hij dook ineens uit de rookwolken voor me op. Waar is Albert? Voordat ik uitgesproken was stond hij al boven op de terrassen om Albert en de brandweerman te helpen. Die hadden maar een doel: de pergola’s van bamboe nat houden en het dak van ons huis. Ondertussen snelde het vuur de berg naast ons al op, richting zuid. Een ander vuur trok richting de dorpen Perlengkianika en Dourianika naar het westen. De wind was grillig en het vuur gewillig.

Tijdens deze cruciale uren dacht ik diverse malen het volgende: dit gebeurt niet, dit is niet waar! Om een seconde later te beseffen dat alles echt gebeurde en dat mijn brein dit drama niet wilde accepteren. De logica nam het snel weer over en daarna dreunde het volgende als een mantra door mijn hoofd: hoe heeft dit zo uit de hand kunnen lopen?

 

EEn week na de grote brand op Kythira
Grijs is ongeveer het verbrande deel. Ongeveer omdat er toch nog hele stukken land groen zijn gebleven, oftewel niet zijn verbrand, veelal omgeploegde en verzorgde stukken land.

 

Toen de vlammenzee de berg over was probeerde ik Karin (van het kledingwinkeltje in Milopotamos) te bereiken want het vuur kwam haar kant op. Pas ’s avonds kreeg ik haar aan de telefoon. De wind was gaan liggen en Milopotamos werd niet langer bedreigd. Wat waren we opgelucht maar een een andere dreiging kwam er aan. De wind draaide licht naar het westen en nu lagen de dorpen Aloizianika, Fratsia en Kypriotianika onder vuur. Die mensen hebben ’s nachts geen oog dicht gedaan. Wij ook niet want we lagen pas laat op bed, ons lijf nog vol met adrenaline, en zijn er iedere twee uur uitgegaan om een klein brandje te blussen. Zelfs een van onze gasten was zo attent om even aan te kloppen en te waarschuwen dat er een boom in brand stond.

Je leest het goed: de gasten konden, en wilden, blijven omdat het electriciteits bedrijf razendsnel onze verbrande electriciteitspaal had gerepareerd. En als we electriciteit hebben hebben we ook water. Tijdelijk uit de reserveput omdat de waterleiding eveneens was doorgebrand maar dat was van later zorg. Net zoals de doorgebrande telefoonpaal en het niet langer werkende internet.

De volgende dag, zaterdag, wakkerde de wind weer aan en in kort tijd raasde het richting Rizes en ging al snel de hoogste berg, Mermigkaris, op Kythira over. Karin woont in Rizes en was geévacueerd met haar drie honden. Het vuur raasde voort en bereikte al snel de vuilstort op Kythira. Een voordeel: de vuilstort is helemaal uitgebrand. In de loop van de dag ging de wind weer liggen en werd het rustiger en had men zelfs het idee dat het vuur onder controle was. De hulp van watervliegtuigen en helicopters werden stilgezet, nou dat had men beter niet kunnen doen want op dag drie, op zondag, bereikte het vuur alsnog de omgeving van het klooster Mirtidiotissa. Pas op maandagochtend was het vuur echt onder controle of eindigde het grotendeels uit zichzelf in zee.

 

Een week na de grote brand op Kythira
Vrijdag in de namiddag met Irene die 85 liter water kwam brengen. De rookwolken stijgen nog op uit de vallei naast ons. We hebben net samen een brandje in onze composthoop geblust en zijn bekaf en hebben het bloedheet. Toch even samen op de foto om ons met de kapotte brandweerwagen te vereeuwigen. Die wagen heeft er vijf dagen gestaan met eerst een lekke band en een schetterende portofoon aan.  Soms handig om even te luisteren waar de brand zich op dat moment bevond. In de loop van de avond hebben we het raampje toch  maar dichtgedraaid om het geluid te dempen.

 

Met z’n allen zijn we door het oog van de naald gekropen. Er is een brandweerman opgenomen in het ziekenhuis en er zijn slechts vier door brand aangetaste huizen. Helaas is er ontzettend veel mooie natuur verdwenen en vele olijfboomgaarden zijn vernietigd. Volgens Jean Bingen uit Fatsadika, de ingenieur die in de jaren 60 Kythira hielp met oa de bebossing, vertelde dat veel van de destijds geplante bomen nu zijn verbrand. Inmiddels hebben we in de buurt al afgesproken om in september (iets minder heet) te beginnen met het kappen van de verbrande staken. Het wordt tijd voor de volgende actie ‘Adopt a Tree’. Wordt dus vervolgd.

En hoe voelen wij ons dan? Verdrietig, vermoeid, geschokt (ook nog na een week) en verbaasd en opgetogen. Want tjonge wat een opbeurende berichten, telefoontjes en hulp is er aangeboden en ook geleverd. Irene van Adopt a Cat bracht ons al snel 85 liter water want op dat moment zaten we zonder. Menige vriend en buurtgenoot heeft nog een brandje helpen blussen, kwam een verfrissing brengen of bood hun huis aan voor onderdak (was uiteindelijk niet nodig). Op zaterdag hebben vrienden alle terrassen asvrij gemaakt, anderen brachten eten, wijn, nog meer eten, cadeautjes en de stroom van mensen ging, en gaat, maar door. Ons werk gaat ook gewoon door en dat duurt nu elke dag drie keer zo lang als gebruikelijk met name door al het meelevende bezoek. Er is ook al een actiegroep ontstaan om enerzijds te zorgen dat de bewoners van Kythira weten wat ze moeten doen als er brand is en ook mogen en kunnen helpen. Wat ze/wij preventief kunnen doen en hoe we de bebossing op het eiland gaan herstellen. Het is een traumatische ervaring geweest en niet alleen voor ons maar voor vele eilandbewoners. De afgelopen week zijn er heel wat tranen gevloeid van de schrik, frustratie en boosheid en op het moment zelf van machteloosheid.

 

Een week na de grote brand op Kythira
Onze olijfboomgaard is intact maar de altijd groene heuvel Skliri is wat vergrijsd…zelfs de begraafplaats is nu duidelijk zichtbaar.

 

Direct na de brand hebben we alle gasten in augustus aangeschreven, foto’s gestuurd en verteld van de ramp. Iedereen komt en/of wil gewoon komen alleen al om Kythira en de bewoners bij te staan. We willen alle lieve gasten bedanken voor hun vertrouwen in ons en alle geweldige mensen die een berichtje hebben gestuurd op wat voor manier dan ook.

Ik wilde er een kort verhaaltje van maken maar dat is me niet gelukt. Ik ga nu snel wat water drinken, de na-dorst is groot.

Volgende keer een leuker bericht.

Albert&Anita

NB: Op vrijdag, op de dag dat de brand begon, waren al onze Zwitserse en Italiaanse gasten al op tijd vertrokken naar het strand, gelukkig. De Belgische familie (met drie kindjes) was er nog maar is goed opgevangen in Pitsinades. In de loop van de middag zijn ze naar het strand gegaan en ’s avonds rond acht uur kwamen ze thuis, Met de schrik nog in de benen maar ze hadden toch heerlijk geslapen die nacht, zo verzekerden ze ons de volgende dag, hun vertrekdag.

NB: onze huiskatten Mavromatti en Kardoula zijn er met een enkel brandwondje en een beetje stress goed afgekomen. Kardoula kwam middenin de brand al miauwend naar ons toe en hebben we direct in de kelder gezet. Mavromatti was een grote zorg want die was de hele dag verdwenen en kwam pas aan het begin van de avond voorzichtig tevoorschijn. Wat een opluchting was dat. Een week lang waren ze poeslief nu zijn ze weer ouderwets kattig naar elkaar toe.

NB: onze twaalf brandblussers staan nog ongebruikt in de kast, daar dachten we pas 24 uur later aan! Als de paniek toeslaat is logisch denken ver te zoeken. Ook bij de brandweer want op een gegeven moment dacht men dat de brand aan ons voorbij was getrokken, ik mocht het terrein ook weer op. Tot de wind een beetje draaide en het vuur naar de andere kant van het pand trok. Albert riep nog: laat ons niet alleen! Een brandweerman en de grote truck bleven achter en toen kwam het vuur veel dichterbij dan de eerste keer.

NB: de muren om ons terrein hebben voorkomen dat de brand heel snel verder kon. Het schone stukje land van onze buurvrouw heeft kunnen voorkomen dat onze olijfboomgaard in de vlammen opging, het vuur trok er snel aan voorbij en was meer geintereseerd in het cipressenbos naast ons land. Wist je trouwens dat vuur veel sneller een berg op gaat dan een berg af? En dat oleander niet zo snel vlam vat?  Net als de johannesbroodboom, die krijgt alleen bruine bladeren en die boom heeft onze pergola ‘gered’.

 

Een week na de grote brand op Kythira
Als wij op ons terras zitten is er nog groen te zien, best veel. En verder gewoon een beetje ‘kortzichtig’ zijn volgens Albert.

17 gedachten over “Een week na de grote brand op Kythira

  1. Lieve Anita wat een fantastisch schrijven heb je er van gemaakt.
    Ik heb het met veel emotie gelezen. Wat een verdriet en wat een trauma.
    Ik weet zeker dat jullie er samen weer iets moois van maken en er al weer
    plannen gemaakt worden voor eventueel nieuwe aanplant.
    Wens jullie beiden heel veel sterkte, liefs mam

  2. Komt allemaal goed mam! Het is vandaag zo’n mooie heldere dag dat het al bijna went, dat nieuwe decor…liefs van ons allebei

  3. LIeve Anitamou,
    Raar, nu ik jouw verslag lees springen de tranen me in de ogen, dat had ik eerder niet! Maar het raakt me, want jullie zijn me eigenlijk best wel lief ?. Ik hoop dat er ondanks alle ellende toch nog olijven te plukken zijn in november, maar de hoofdzaak is dat jullie en jullie katten er goed van afgekomen zijn. Hoe is het met de buurvrouw gegaan? Hopenlijk ook goed?
    Heel veel liefs, Christina

    1. Christina mou, de olijven hangen als trossen in de bomen! De komende weken gaan we nog even een rondje olijfboomgaarden doen maar ik verwacht een goede oogst dit jaar. Fijn dat je er weer bij bent, het wordt weer super gezellig. Met buurvrouw Panajiota gaat het weer goed. Eigenlijk was zij de eerste die echt alarm bij ons sloeg en dat ik dacht de situatie gaat uit de hand lopen!!! Je begrijpt er gebeurde heel erg veel in heel korte tijd…liefs en tot gauw!

  4. Verscheidene malen heb ik jullie blog aangeklikt voor het laatste nieuws. Jullie kennen mij niet maar al vele jaren volg ik jullie blog. Ik ben met een griek getrouwd en volg het nieuws op de griekse tv in Nederland en zag het razende vuur. Ik hoop dat de natuur zich snel zal herstellen en dat jullie op Kythira als een Fenix weer herrijzen uit de as.

    1. Dank je wel Daniëlle voor je troostende woorden. Ik lees net over de grote branden op Zakynthos en nabij Athene (en nog veel en veel meer branden). Heel triest. Dramatisch en traumatisch als het jouw huis en haard en gaard betreft. groet Anita

  5. Jeetje Anita, wat een traumatische ervaring moet dat voor jullie geweest zijn! Hier vanuit Leiden hebben we er weinig van mee gekregen maar ik begrijp uit je verhaal dat het heel heftig geweest is…..
    Wij kijken met heel veel plezier terug op onze olijfplukweek van 2014 alweer!
    Zo nu en dan lees ik ook weer even je blog omdat we de week dat we bij jullie waren het geweldig gehad hebben.
    Ik blijf jullie volgen en wens jullie voor de komende tijd veel sterkte en vertrouwen om dit drama te boven te komen.
    Hartelijke groet!

  6. Hoi Anita Albert heftige en voor mij op punten herkenbare zaken. Weet dat dit veel impact kan hebben en er veel over praten en/of bloggen kan zeker helpen. Wij wensen jullie vooral heel veel succes en kracht in de opbouw. Kijk daarbij vooral ook naar hetgeen jullie geholpen heeft (muren, soort beplanting of juist geen beplanting en dus een brandvrije buffer, blusmiddelen etc.) oftewel hoe kun je eea zodanig preventief weer opbouwen of aanpassen dat in voorkomende gevallen je een voorsprong of voordeel hebt ??

    Groeten Louwy & Anita

  7. Anita en Albert,
    Via “Oriste”en de melding van Frederique las ik je verslag over de heftige brand.
    Begrijp nu waarom er geen reactie kwam op het contactmailtje met vraag over de brand.Wat een schrik en
    wat zijn jullie in touw geweest!Gelukkig is de situatie
    nu onder controle en hopelijk komt het groen weer terug.
    Heel veel sterkte,
    Groet Marianne

  8. Wat een aangrijpend verhaal! Veel sterkte met het verwerken hiervan en ook wij hebben vertrouwen in jullie kracht om weer door te gaan. Graag tot over een paar weken! Groet Belinda & Jan

  9. Lieve Anita en Albert,
    Wat een verhaal! Het is ‘kantje boord’ geweest, als ik het zo hoor! Ik/wij hebben veel aan jullie gedacht de afgelopen tijd! En al onze vrienden, die eerder ook in Kythera zijn geweest, leefden en leven ook mee. Wij vonden het al spannend en angstig, laat staan hoe dit voor jullie was! Neem maar goed de tijd om dit te verwerken en zorg goed voor jezelf! We verheugen ons op eind oktober, wanneer we jullie weer gaan zien. Ik vind jullie heel ‘dappere dodo’s’. Lieve groet, Rian (en Kees)

  10. Kalimera Anita & Albert,
    Wat een heftig verhaal om dit te lezen, wij kennen dit gebied van Kythira met hun mooie dorpen door de prachtige wandelingen,(zelfs afgelopen juli nog) en nu dus door de verschrikkelijken branden aldaar, wat een drama.kwam er via YouTube achter.
    Dit is een horrorfilm waar je niet wil inzitten, maar je zit er wel in.
    Hopelijk zal de wintertijd met veel regen het een beetje goed kunnen maken.
    ‘Als je denkt dat je er bent…, ben je er weer net niet’ zei mijn vader altijd, dus ..gewoon weer verder gaan !.

    Wij wensen jullie heel veel veerkracht toe om dit te verwerken.

    Hartelijke Hollandse groeten: Wout & Trudy xx

  11. Lieve Anita en Albert, fijn dat je alsnog een heel verslag hebt gemaakt. Het tekent de situatie van 14 dagen geleden heel goed. Wat een schrik en wat dapper van al die hulpvaardige mensen! Ik hoor graag meer van de bomenadoptie en t.z.t zelf zien hoe Kythira er bij ligt. Fijn dat er ook nog olijven zijn om te plukken……

  12. Goedemorgen Anita en Albert,

    Wat een mooi verwoord en geschreven verhaal, Anita! Afschuwelijk wat jullie hebben moeten doorstaan. Daar kan ik mij in het natte Nederland geen enkel beeld bij vormen!
    Maar het is gelukt en jullie pakken jezelf weer samen en zijn alweer aan de slag. Wat een mentaliteit en veerkracht. Dat kan alleen maar goed komen.
    Grtjs, Marianne

  13. 1000x dank voor alle hartverwarmende berichtjes! Het is nog altijd volop zomer met temperaturen rond de 35 graden. Het is letterlijk en figuurlijk een hete zomer. Wij houden jullie op de hoogte van alle ontwikkelingen. De eerste regen (lekker alles schoon) het kappen van de verbrande bomen, het eerste groen wat weer tevoorschijn komt….wordt dus vervolgd. Albert&Anita

  14. Van collega Tristan en Ineke Rood hoorde ik over de brand en bij het zien van de video’s drong tot mij door hoe beangstigend het moet zijn geweest met die wispelturige winden waardoor je er geen vat op hebt. We komen eind oktober weer en kijken er naar uit jullie weer te zien! Veel sterkte en liefs, Nelly en Richard

    1. Dag Nelly en Richard, toevallig stuur ik vandaag net een berichtje aan Rian en Kees dat we zo langzamerhand weer tot onszelf komen. Dat de verbrande bosjes weer uitlopers hebben en tussen al het zwart de eerste bloemen zichtbaar zijn. Tot eind oktober, leuk!, dan kun je het met eigen ogen zien en komt het zeker nog ter sprake. Tot snel, liefs Albert&Anita

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.